wanneer etherische olie te warm wordt, kunnen er verschillende dingen gebeuren, afhankelijk van de temperatuur en de chemische samenstelling van de olie. Hier zijn de belangrijkste effecten:

 

1. Verdamping van vluchtige bestanddelen (40-70°C)

Etherische oliën bestaan uit vluchtige moleculen die snel verdampen. Bij temperaturen boven 40-50°C beginnen de lichtere moleculen, zoals monoterpenen en esters, te vervliegen. Dit betekent dat:

De geur verandert of vervaagt.
De therapeutische werking afneemt, omdat de meest actieve verbindingen verdwijnen.
Citrusoliën en muntsoorten hier het meest gevoelig voor zijn.

2. Chemische afbraak en oxidatie (70-100°C)
Bij hogere temperaturen beginnen de moleculen in de olie chemisch te veranderen door oxidatie en thermische afbraak:

Oxidatie: Zuurstof in de lucht reageert met de olie, waardoor componenten zoals limoneen (in citrusoliën) en pineen (in dennen- en cederoliën) omgezet worden in minder effectieve of zelfs irriterende stoffen.
Isomerisatie: Sommige moleculen veranderen van structuur, waardoor de olie haar oorspronkelijke werking verliest.
Afbraak van esters: Esters (zoals in lavendel en bergamot) kunnen uiteenvallen in alcoholen en zuren, wat de ontspannende en helende eigenschappen vermindert.

3. Verharsing en polymerisatie (100-150°C)
Als een olie boven de 100°C komt, kunnen sommige bestanddelen zich aan elkaar gaan binden in grotere moleculen (polymerisatie), waardoor:

De olie stroperig en plakkerig wordt.
De geur zwaar en harsachtig wordt.
De actieve werking grotendeels verloren gaat.

4. Giftige of irriterende stoffen (150°C en hoger)
Bij extreme hitte kunnen sommige etherische oliën giftige bijproducten vormen, zoals:

Fenolen en aldehyden die huid en luchtwegen kunnen irriteren.
Koolstofverbindingen die schadelijk kunnen zijn als ze worden ingeademd (bijvoorbeeld als olie in een kaars of open vuur verbrandt).
Kankerverwekkende verbindingen zoals benzeen bij volledige verbranding.

Hoe kun je oliën veilig verwarmen?
-Diffuser met koude verneveling: Beste optie om de werking te behouden.
-Lagedrukvernevelaars: Houden de olie rond 40°C.
-Bain-marie (au bain-marie methode): Meng oliën pas in warme dragers (zoals kokos- of jojobaolie) als de temperatuur onder de 40°C is.

Temperaturen

Licht vluchtige oliën (zeer gevoelig voor warmte, max. ±40-50°C)
Deze oliën verdampen snel en verliezen bij hogere temperaturen hun therapeutische werking:

Basilicum (zoet) – max. 45°C
Bergamot – max. 40°C
Citroen – max. 40°C
Citroengras – max. 45°C
Grapefruit – max. 45°C
Limoen – max. 45°C
Mandarijn – max. 45°C
Sinaasappel (zoet/bitter) – max. 45°C
Pepermunt – max. 50°C
Peterselieblad – max. 50°C
Dille – max. 50°C
Korianderblad – max. 50°C
Middelmatig vluchtige oliën (matig gevoelig, max. ±50-70°C)
Deze oliën bevatten iets stabielere bestanddelen, maar verliezen hun effect bij langdurige verhitting:

Anijs – max. 55°C
Bonenkruid – max. 60°C
Cipres – max. 60°C
Eucalyptus globulus – max. 60°C
Eucalyptus radiata – max. 65°C
Fenegriek – max. 60°C
Geranium – max. 65°C
Hysop – max. 60°C
Jeneverbes (bes) – max. 65°C
Kamfer – max. 65°C
Karwij – max. 65°C
Lavendel – max. 55°C
Laurierblad – max. 65°C
Marjolein (zoet) – max. 60°C
Melissa (citroenmelisse) – max. 55°C
Muntsoorten (akker-, watermunt, groene munt) – max. 55-60°C
Nootmuskaat – max. 60°C
Oregano – max. 65°C
Palmarosa – max. 60°C
Rozenhout – max. 65°C
Rozemarijn – max. 65°C
Salie (officinalis) – max. 65°C
Tijm (rode en witte variant) – max. 70°C
Venkel (zoet) – max. 60°C
Harsachtige en houtoliën (relatief stabiel, max. ±70-100°C)
Deze oliën zijn minder vluchtig en kunnen iets meer hitte verdragen, maar verliezen alsnog hun werking bij extreme temperaturen:

Amyris (West-Indisch sandelhout) – max. 90°C
Cederhout (Atlas) – max. 90°C
Cederhout (Himalaya) – max. 90°C
Cederhout (Texas) – max. 85°C
Elemi – max. 80°C
Gurjum balsem – max. 80°C
Kaneel (schors en blad) – max. 75°C
Mirre – max. 80°C
Olibanum (wierook, frankincense) – max. 75°C
Palo Santo – max. 80°C
Sandelhout (Indiaas, Mysore) – max. 90°C
Sandelhout (Australisch) – max. 85°C
Vetiver – max. 100°C
Extreem stabiele oliën (hittebestendig, max. ±100°C of hoger)
Deze oliën bevatten veel zware moleculen en kunnen hogere temperaturen verdragen voordat ze afbreken:

Benzoin (Styrax hars) – max. 110°C
Guggul (Commiphora mukul) – max. 110°C
Opoponax (zoete mirre) – max. 105°C
Perubalsem – max. 110°C
Storax – max. 105°C

 

Belangrijke tips:

Gebruik altijd lage temperaturen bij verdampen, diffusers werken meestal rond 40-50°C. (kies voor een koud-stoom diffuser)Bij het maken van balsems of oliemengsels: voeg etherische olie pas toe als de basisolie onder de 40°C is afgekoeld.
Vermijd direct contact met kokend water of kaarsvlammen, dit vernietigt snel de actieve bestanddelen.